kwiecień, plecień...
Dopiero
początek
kwietnia, a pogoda już jak w przysłowiu "kwiecień plecień..."
Pierwsze dni były bardzo przyjemne - ciepło, słonecznie,
temperatura 14°C (w słońcu nawet 35°C), choć noce i poranki
jeszcze chłodne. 4-go zrobiło się zimno, padał
deszcz, wiał zimny i silny wiatr. W nocy mieliśmy
niewielki przymrozek (-2°C), ale ponieważ to kwiecień, więc dość szybka zmiana pogody gwarantowana. Właśnie
w naszym kierunku zmierza wyż niosący za sobą
ocieplenie - i to jakie - spodziewane są temperatury w granicach
20°C.
Kwitną
już morele. W tym roku nasze drzewka mają bardzo dużo kwiatów. Mam
nadzieję, że niewielki przymrozek im nie zaszkodzi.
W ogródku rośnie
stara, bo przeszło 30-letnia morela i mimo swego leciwego wieku obficie kwitnie. Już kilka razy
przymierzaliśmy się do jej wycięcia, ale jakoś zawsze
było szkoda, zwłaszcza, że owoce ma bardzo duże i
smaczne. |
|
|
morela |
|
Mamy też młode drzewko - wczesna odmiana, o różowych kwiatach.
Jej owoce są znacznie mniejsze i nie tak smaczne jak starej
moreli. W tym roku
obie odmiany zakwitły niemalże równocześnie.
Rusałka
pawik to gatunek motyle z rodziny rusałkowatych. Występuje w
Azji i Europie. W Polsce jest bardzo pospolitym motylem.
Przekwitają
krokusy i przylaszczki, a po przebiśniegach nie ma już śladu.
Kwitną fiołki, forsycja, sasanki, barwinek, kaczeńce, kokorycz,
zawilce, cebulica, żagwin, gęsiówka, stokrotki, pierwiosnki,
narcyzy. Zakwitł też pierwszy tulipan.
Forsycja
zwisająca (Forsythia suspensa) - przybyła do nas z
Chin. Jest krzewem dorastającym do 3m wysokości, o zwisających
gałęziach.
Gałęzie
dotykające ziemi łatwo się ukorzeniają. Forsycja
dobrze czuje się w pełnym słońcu, na glebie porowatej
i żyznej. Nie lubi ona ani suszy, ani nadmiernej wilgoci. Najładniej
wygląda na skarpach, nad brzegiem wód i na nierównym
terenie. Można także przywiązywać ją do podpór i
stosować jako krzew pnący. Forsycję z powodzeniem można nazwać
prawdziwym klejnotem ogrodów, dzięki
wczesnemu i wspaniałemu kwitnieniu. Ma wiele odmian uprawnych,
formy karłowe nadają się do ogródków skalnych. |
|
forsycja |
|
Gęsiówka
(Arabis) - bylina, bardzo ceniona ze względu na wczesne
wiosenne kwitnienie. Tworzy doskonałe obwódki. Nadaje się także
na murki kwiatowe i do ogródków skalnych. Lubi stanowiska słoneczne
i porowatą glebę. Gatunek Arabica caucasica (wysokość
10-20cm) pochodzi z Azji Mniejszej. Łodygi ma prawie bezlistne i
zakończone obfitymi gronami kwiatów. Od tego gatunku wywodzą się
pierwsze uprawne formy. Najcenniejsze są odmiany o dużych
kwiatach (A. caucasica var. grandiflora,
Variegata o liściach z białymi i żółtymi plamkami, A.
caucasica var. rosea o kwiatach różowych).
Interesująca jest także odmiana Rosabella o kwiatach jasnoróżowych,
Monte Rosa o kwiatach ciemnoczerwonych, Coccinea o dużych
kwiatach różowofioletowych i Atrosea o kwiatach żyworóżowych.
Te dwie ostatnie odmiany wymagają stanowiska cienistego lub półcienistego.
W
tym roku kupiłam gęsiówkę różową i przy okazji dowiedziałam się
od
sprzedawcy jak w naszych
okolicach nazywana jest ta urocza roślinka. Otóż z
racji tego, że bardzo łatwo i szybko rozrasta się,
tworząc gęste kobierce została nazwana
"zapchajdziurą". Muszę przyznać, że ta żartobliwa
nazwa jest jak najbardziej trafiona. Sama wielokrotnie
wsadzałam gęsiówkę
w puste miejsca. |
|
|
gęsiówka |
|
Sasanka
(Pulsatilla) - dość popularna roślina ogrodu
skalnego. Jej nazwa pochodzi od łacińskiego pulso,
co oznacza "uderzam, pukam, dzwonię" i odnosi
się do dzwonkowatego kształtu kwiatów.
Jednym z najładniejszych gatunków jest sasanka
słowacka (Pulsatilla vulgaris ssp. slovica),
która rośnie dziko na skałach wapiennych Tatr i w
krasowych górach słowackich. Liście u roślin tego
gatunku pojawiają się po przekwitnięciu dużych kwiatów,
różowofioletowych, ciemnofioletowych, białych. Sasanka uprawiana na glebie zasadowej i na stanowisku słonecznym,
dobrze drenowanej, wspaniale rośnie i obficie kwitnie. |
|
sasanka |
|
Cebulica
syberyjska (Scilla sibirica) - mała roślina (10 -
20cm wysokości), kwitnie w marcu. Kwiaty lśniąconiebieskie
wyglądają jak zwisające dzwoneczki. Poszczególne
odmiany różnią się wysokością, barwą i kształtem
kwiatów oraz ich liczbą na pędzie. Łatwo przystosowuje
się do każdych warunków, woli jednak lekkie gleby i nasłonecznione
stanowiska. Rozsiewa się sama i w sprzyjających
warunkach może utworzyć w ciągu kilku lat prawdziwy
dywan. Efektownie wygląda w ogródkach skalnych. W bezśnieżne
i ostre zimy może przemarzać. Aby tego uniknąć, należy
ją lekko przykryć w jesieni. |
|
cebulica syberyjska
|
|
Żagwin
(Aubrietia) - rośnie dziko we Włoszech, na Bałkanach
i w Azji Mniejszej. Jest często uprawianą rośliną i
cenna w ogródkach. Kępy a nawet niskie poduszeczki
pokrywają się w kwietniu i maju mnóstwem niebieskich,
fioletowych, różowych, czerwonych lub białych kwiatów.
Uprawia się przede wszystkim mieszańce pochodzące od
gatunku Aubrietia deltoidea. |
|
żagwin ogrodowy
|
|
Kokorycz (Corydalis) - bylina.
Istnieje około 300 gatunków rosnących w umiarkowanych
strefach półkuli północnej. Niektóre gatunki mają właściwości
lecznicze, inne traktowane są jako ozdobne. |
|
kokorycz pusta |
|
Odmiana
pochodząca od tulipana Kaufmanna, odznacza się krótkimi
łodygami, najwyżej 25cm i liśćmi koloru morskiego z
czerwonobrązowymi smugami. Kwitnienie rozpoczyna już pod
koniec marca. Kwiat białokremowy, na zewnątrz różowoprążkowany,
prążki mają zmienną długość i intensywność.
Istnieje wiele odmian: białe i kolorowe - żółte, pomarańczowe
i czerwone. |
|
tulipan |
|
Fiołek
trójbarwny (Viola tricolor) - w stanie
dzikim występuje w Europie i Azji. Można go spotkać na
polach, łąkach. Lubi stanowiska suche, gleby
piaszczyste. Jest rośliną leczniczą - reguluje
przemianę materii, działa moczopędnie. Używany również
do leczenia trądziku młodzieńczego, nadciśnienia tętniczego,
chorób siatkówki oka (dane zaczerpnięte z Wikipedii). |
|
fiołek trójbarwny |
|
Narcyz
(Narcissus) - symbol wiosny. Efektownie wygląda sadzony w
grupach po 3-5 cebul tej samej odmiany na tle ciemnozielonych
iglaków. Ładnie wygląda również na trawniku. Do sadzenia na nim trzeba
wybierać odmiany wczesne, tak żeby liście narcyzów zdążyły
zżółknąć jeszcze przed strzyżeniem trawy. Obsadzając ogródek narcyzami
lepiej unikać jednolitego ich rozmieszczenia na zbyt dużych
powierzchniach.
Są
to wczesne odmiany narcyzy - mieszańce Narcissus
cyclamineus. Dwa pierwsze (od lewej) - narcyzy
niskie. Żółte kwiaty mają długi, wąski
przykoronek. Są najbardziej odpowiednie do ogródków
skalnych. |
|
Zawilec (Anemone) - nazwa
pochodzi od greckiego słowa anemos - wiatr, ponieważ
kruche płatki tego kwiatu łatwo poruszają się pod wpływem
każdego powiewu. Występuje w północnej strefie
umiarkowanej. Zawilec gajowy (20-30cm wysokości) kwitnie
wczesną wiosną. Występuje w lasach liściastych,
rzadziej w mieszanych i iglastych, na łąkach i zaroślach.
Jest rośliną trującą. W
lecznictwie ludowym używano świeżego ziela zawilca dla
polepszenia ukrwienia narządów wewnętrznych. |
|
zawilec gajowy |
|
Gatunkiem najbardziej poszukiwanym do
ogródków jest zawilec wieńcowy - Anemone coronaria,
uprawiany przede wszystkim na kwiaty cięte. Efektownie
wygląda w ogródku skalnym, na rabatach bylinowych lub na
trawnikach. Bulwy są małe, twarde i można je
przechowywać w miejscach bardzo suchych do trzech lat.
Przed sadzeniem trzeba je moczyć prawie cały dzień w
letniej wodzie. Głębokość sadzenia wynosi około 5cm,
odstępy 10cm. Jeżeli sadzi się je w marcu i kwietniu,
kwitną one od końca maja aż do czerwca. Na jesień, gdy
część nadziemna zaschnie, wyjmuje się bulwy z gleby. |
|
zawilec wieńcowy |
|
Pierwiosnek
(Primula) należy do obszernej grupy roślin
ozdobnych pochodzących z zachodnich Chin, Tybetu i
Himalajów. Niektóre gatunki są delikatne i uprawia się
je tylko w szklarniach.
Najbardziej
popularny pierwiosnek bezłodygowy (Primula vulgaris)
nie przekracza 10 - 15cm wysokości.
Kwiaty ma pojedyncze. Oryginalny gatunek wydaje kwiaty żółte,
mieszańce kwitną niebiesko, czerwono biało, różowo.
Drugi to pierwiosnek ząbkowany (Primula denticulata)
należy do gatunków o kwiatostanach kulistych. Z rozety
wyrasta w marcu i kwietniu mniej więcej 2,5-centymetrowa
łodyga bez liści zakończona kulistym kwiatostanem. Te
dwa pierwiosnki dobrze czują się na przeciętnych
glebach ogrodowych, byle dostatecznie wilgotnych. Rozmnaża
się je prze podział lub z nasion, przede wszystkim w
lecie po kwitnieniu. |
|
pierwiosnek |
|
Minęło
zaledwie kilka dni kwietnia, a w ogródku rozkwitło
się już tylu kwiatuszkom. Nie bez racji miesiąc ten ma w
nazwie właśnie kwiaty.
Ogródek z dnia na dzień staje się bardziej kolorowy, ale nie tylko, bo przepięknie
pachnący, a to głównie za sprawą kwitnących moreli. W
ciepłe słoneczne dni cały ogródek przepełniony jest ich
zapachem.
Wielkimi
krokami nadchodzą święta i z tej okazji składamy Państwu życzenia zdrowych, spokojnych i
radosnych Świąt
Wielkiej Nocy. |
|
Ciepło, cieplej i jeszcze bardziej...
Ale
mieliśmy brzydką pogodę na święta, a prognozy były takie
optymistyczne. Zbliża się połowa miesiąca, pogoda na szczęście
zaczyna się poprawiać. I jak się ociepli - to mam nadzieję, że
aura będzie plotła się w kierunku ciepło, cieplej i jeszcze
bardziej...,
i tak aż do maja, bo maj - wiadomo - ciepło, kolorowo i pachnąco.
W
naszym ogródku wiele ptaków co roku zakłada gniazda, ale
jeszcze nigdy gołębie. W tym roku na tui rosnącej bezpośrednio
przy domu (1,5m) zagnieździły się sierpówki (Streptopelia
decaocto).
Ich gniazdo
chyba jeszcze nie jest do końca
gotowe, bo ciągle widzę je z cienkimi gałązkami w dzióbkach,
a pod tują pełno porozrzucanych gałązek. Coś mi się
wydaje, że niezbyt szczęśliwie wybrały sobie miejsce, ciężko
jest im przedostać się z budulcem poprzez gęste gałęzie
iglaka. Do tej
pory nie miałam okazji przyglądać się im z takiej odległości.
Myślę, że i one też nie miały tej przyjemności patrzeć na
ludzi gapiących się na nie z okna, i to z tak bliska. Są to
dosyć duże ptaki oczywiście w porównaniu np. do wróbli. Mąż
śmieje się, że jak tak dalej będą wierciły się na gałęziach
tui to je w końcu połamią i nici z domku. |
|
sierpówki |
|
Widzę też dość często parkę
rudzików. Bardzo możliwe, że i one mają u nas gniazdo. Ale to
wszystko okaże się później, gdy młode zaczną opuszczać gniazda.
Wtedy zobaczymy jakie pisklaczki będą siedziały w
trawie i okrutnie hałasowały. Tak, tak, te małe żółtodzioby
swoim zachowaniem bardzo przypominają nasze dzieci. Gdy tylko coś im
nie pasuje, zaczynają wszystkich o tym donośnie informować. Bardzo lubię
przyglądam się scenkom z ich życia - wiecznie głodne
pisklę a koło niego krzątający się,
ciągle karmiący to rozwrzeszczane maleństwo rodzice, a żeby było
zabawniej, te puchate maluchy często gabarytami przewyższają
rozmiary swoich rodziców. Trzeba przyznać, że zabawnie to
wygląda.
W
sobotę, tj. 14-ego, w pierwszy "letni" dzień kwietnia
obserwowaliśmy kosy. One również założyły u
nas gniazdo w jednym z jałowców od strony południowej.
Jałowiec ten jest stary i na tyle przerzedzony, że bez
większego trudu mogliśmy zobaczyć ich jałowcowe
mieszkanko, i nie tylko... Pojawili się nowi, mali mieszkańcy.
Ich
rodzice uwijają się jak mogą aby je wykarmić.
W ogródku zawsze można zobaczyć jednego z dorosłych
ptaków szukającego pożywienia. Na tych zdjęciach uwieczniliśmy
je z upolowanym jedzonkiem dla swoich maluchów. Szkoda tylko, że upodobały sobie
między innymi pożyteczne dżdżownice. Ach, gdyby tak
kosy polowały na krety... |
|
|
samica
kosa |
samiec
kosa |
|
To na razie tyle o śpiewających mieszkańcach ogródka, a
co u pachnących...
Morele
już przekwitły. Pogoda w czasie ich kwitnienia nie
rozpieszczała, było chłodno, mokro, a co za tym
idzie pszczół jak na
lekarstwo, ale i tak zawiązały się
owoce. |
|
morela |
|
Teraz
kwitnie śliwa, odmiana Amers. Podobnie jak morela,
ma bardzo dużo kwiatów. Również odmiana Stanley obsypana
jest pączkami i lada dzień zakwitnie. |
|
|
śliwa, odmiana Amers |
śliwa Stanley |
|
W tym roku wreszcie doczekaliśmy się
pierwszych pąków na gruszy. Wsadziliśmy ją 4 lata
temu, więc to już najwyższa pora na pierwsze kwiaty. Może jakiś owoc się trafi.
Mimo, że to dopiero połowa kwietnia na czereśni
lipcówce są już kwiaty. W tym roku zaczęła kwitnąć
dwa tygodnie wcześniej niż zwykle. |
|
|
grusza
klapsa |
czereśnia |
|
Nie
ma krokusów, cebulic, pierwsze tulipany i kokorycz też już przekwitły. Ale za
to żagwin, barwinek, pierwiosnki, zawilce, kaczeńce, żółta odmiana narcyzy i gęsiówka
są w pełnym rozkwicie. Jak co roku imponująco wyglądają żółte,
białe, niebieskie, różowe i fioletowe
kobierce tych kwiatów. Wspaniale
prezentują się także sasanki i stokrotki, a forsycje wyjątkowo
pięknie kwitnie tego roku. Kwitną również szafirki i bratki.
Szafirek
(Muscari) mała roślina o skromnych wymaganiach. Rozmnaża się głównie sama, ale można od czasu do czasu rozdzielić
cebulki. Istnieje kilka gatunków różnej wysokości, o kwiatach
we wszystkich odcieniach barwy niebieskiej, a także białe. Do
ogródków skalnych szczególnie nadaje się bardzo niski Muscari
azureus. Kwitnie od końca lutego i w marcu, jest bardzo
wytrzymały na mróz. Natomiast Muscari comosum to piękna
roślina dorastająca do 50cm, nadaje się również na
kwiat cięty. I jeszcze bardzo
popularny szafirek armeński (Muscari armeniacum) -
niebieski, z białymi obrzeżami, jest również bardzo ładny
i odznacza się długimi liśćmi. Drugi bardzo popularny
w uprawie jest szafirek drobnokwiatowy (Muscari
botryoides) o kwiatach błękitnych, rzadziej białych
lub różowych.
W ogródku rosną szafirki o takich samych
kwiatuszkach - drobnych dzwoneczkach,
tzn. niebieskie z białymi obrzeżami. I tu kończy się
ich podobieństwo. Różnią się wysokością, wyglądem liści, a także sztywnością
i grubością łodygi, na której osadzone są kwiaty. Na zdjęciu widać szafirka o sztywnej łodyżce, liściach dość
krótkich i sztywnych. |
|
|
szafirek |
|
Ten
natomiast jest niższy od
poprzedniego, ma długie, wąskie liście, a łodyżki z
kwiatami są cieńsze i mniej sztywne. Z informacji
zebranych na temat szafirków wynika, że obie te dość
znacznie różniące się wyglądem roślinki to
szafirki armeńskie. |
|
|
szafirek |
|
Bratek (Viola) - roślina
dwuletnia, z rodziny fiołkowatych, powstała ze skrzyżowania
trzech dzikich gatunków. Charakteryzują się grzbiecistą
koroną o pięciu płatkach. Najpopularniejszy gatunek
ogrodowy to Viola x wittrockiana. Można wyodrębnić dwie
grupy bratków różniące się okresem kwitnienia. Bratki
wczesne z grupy hiemalis zaczynają kwitnąć od jesieni,
bratki średnio wczesne i późne kwitną pod koniec
wiosny. Kwiaty te stosuje się głównie na obwódki i różnobarwne
rabaty, bardzo często w połączeniu z tulipanami.
Nasiona łatwo się wysypują z pękających torebek
nasiennych, toteż ważne jest uchwycenie odpowiedniego
momentu zbioru.
Nasze
bratki rozsiewają się same już od wielu lat. Co
roku pojawiają się w różnych miejscach ogródka. Te
na zdjęciu to jeszcze zeszłoroczne. Dobrze zniosły zimę
i teraz ładnie kwitną. Myślę, że trochę później będą
jeszcze inne, już tegoroczne. |
|
|
bratek Viola x
wittrockiana |
|
Przekwitła już wczesna
odmiana tulipanów - tulipany Kaufmanna. Zaczęły kwitnąć
tulipany botaniczne tarda (T. dasystemon).
|
|
tulipan
botaniczny Tarda |
|
Tulipan
tarda jest najbardziej znany z niskich tulipanów
botanicznych. Osiąga wysokość 10-15cm. Z rozetki
przyziemnych liści wyrasta 3-8 kwiatów. Zewnętrzna
strona płatków jest szarozielona. Nadaje się przede
wszystkim do ogródków skalnych.
|
Zaczynają także kwitnąć
tulipany czerwone.
W zeszłym roku dokupiłam kilka nowych odmian i na
dodatek dostałam jeszcze bardzo dużo różnych cebulek od sąsiadów.
Były one różnej wielkości, zapewne tylko część
z nich będzie miała kwiaty. Ciekawa jestem jakie
zakwitną. |
|
|
tulipany |
|
Rozkwita
lak pospolity, miesięcznica roczna, omieg
wschodni. Lak pospolity (Cheiranthus
cheiri) - pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego, Ma
wonne i różnobarwne kwiaty. Dorasta do wysokości 40- 60cm.
Nasiona wysiewa się w marcu i kwietniu do inspektów, a do gruntu
wysadza się w maju. Podobno można uprawiać go w doniczkach. Lubi stanowiska słoneczne. U
nas lak wysiewa się sam. W pierwszym
roku nie kwitnie.
|
|
lak
pospolity |
|
Kwiaty pojawiają się dopiero w drugim.
Po przekwitnięciu usuwam je, wtedy roślina dalej ładnie
kwitnie. Na krzaczku zostawiam z reguły jedną gałązkę
z kwiatami na nasionka. W jednym strączku jest
bardzo dużo nasion.
|
Miesiącznica
roczna (Lunaria annua) znana również pod nawą
judaszowe srebrniki, roślina dwuletnia, rośnie dziko,
osiąga wysokość 1m.
Z reguły kwitnie w maju i
czerwcu, ale w tym roku, po łagodnej zimie wiosna tak
przyspieszyła, że już teraz, tj. w połowie kwietnia
zakwitła.
Lubi stanowiska słoneczne lub lekko ocienione,
gleby dość wilgotne, żyzne, próchnicze. Nie lubi
przesadzania. Kwiaty ma drobne, fioletowe, zebrane w
grona, pachnące. Na uwagę zasługują jej ozdobne
przegrody owoców - okrągłe, przezroczyste, srebrzyste,
przypominające talary i stąd jej potoczna nazwa judaszowe srebrniki. |
|
miesiącznica
roczna |
|
|
omieg wschodni |
|
Omieg
wschodni (Doronicum orientale) - kwitnie w kwietniu i
maju, osiąga wysokość około
40cm. Dobrze czuje się na stanowiskach słonecznych ale nie
nasłonecznionych w samo południe i w półcieniu
na glebie próchniczej, ilastej, przepuszczalnej. Rozmnaża
się przez podział karp, może rosnąć przez wiele lat na
tym samym miejscu. Ładnie wygląda na rabatach w połączeniu
z różnymi bylinami.
|
17 kwietnia - piękna, letnia
pogoda. W takie gorące dni przylatuje do nas dużo ptaków napić
się wody. Ponieważ już jakiś czas nie zmieniałam jej, postanowiłam
zrobić to dzisiaj. Świeżą wodę nalałam do nowej, czystej
donicy, a starą podlałam kwiaty i odstawiłam na to samo
miejsce.
Nowa donica stała nieopodal starej, tuż pod wiśnią,
na której często siadają ptaki. Byłam pewna, że jak zobaczą
pustą donicę, od razu pójdą do nowej. Niestety, były tak
przyzwyczajone do starej, że w
ogóle nie reagowały na tę drugą. Przylatywały, chodziły po
jej brzegu
i odlatywały, poczym znowu przylatywały. Trwało to dłuższą
chwilę, aż
w końcu jakiś bystrzak wróbel zreflektował się w
sytuacji. |
|
wróble |
|
Tego
dnia nasz ogródek odwiedziła także spragniona kawka. Wylądowała akurat
między dwiema donicami. Zobaczyła je i stanęła
jak wryta. Po chwili zaczęła zerkać to na jedną, to na drugą.
Rozglądała się tak jakiś czas, po czy nie zaspokoiwszy
pragnienia odleciała. Widać nie mogła się zdecydować.
A ja siedziałam na tarasie z aparatem i nie
byłam w stanie zrobić jej fotki, tak mnie rozbawiła ta scenka. Przypomniał
mi się wtedy osiołek Fredry, któremu w żłoby dano, w jednym
owies w drugim siano...
|